Langgerekte paden leiden door een gevarieerd bos – hoge sparren, oude eiken – naar open weidelandschappen. De bebouwing komt dichterbij, eerst De Bilt en dan een andere strakke-lijnen-variant: de veelgeprezen architectuur van het Utrecht Science Park, gerangschikt langs kaarsrechte assen.
Schampende ijstijd
Nauwelijks op weg of je schampt de ijstijd, want hier lag de grens van het landijs dat als een bulldozer vanaf Scandinavië over Europa heentrok. De dikke laag ijs schoof het zand voor en opzij tot stuwwallen op. Dat was in de voorlaatste ijstijd, ruim 125.000 jaar later zijn er nog steeds de resten van te zien: de Bosberg 1, 10 meter hoog.
Overgang
Langzaam, niet waarneembaar, verlies je hoogte in het gevarieerde bos, dat ook langgerekte weilanden naast zich krijgt. Je wandelt hier op de overgang van de ijstijdse zandgronden naar het veen en de klei van Laag-Nederland. Op die overgang was het mooi wonen: landgoed Eyckenstein 2 is er een voorbeeld van.
Veenontginningen
Het ontstaan van het landgoed hangt samen met de veenontginningen die in de Middeleeuwen vanaf de Vecht in noordoostelijke richting oprukten. Het waren lange, smalle percelen, gescheiden door dwars erop liggende ontginningskades, zoals de Maartensdijk, waaraan Eyckenstein ontstond.
Het open land
De superlange laan 3 waar je na Eyckenstein over loopt, ligt strak in de ontginningsrichting. Na de N234 is er nog een laatste bos (landgoed Beukenburg), daarna nemen weilanden het landschapsbeeld over. Bij de spoorwegovergang 4 in Groenekan is in de open ruimte voor de eerste keer de Domtoren te zien, en iets verder de rest van de skyline van Utrecht – met de ronde Rabotorens, het withoekige stadskantoor en de SYP.
Dan komt de verstedelijking, eerst de luxe woonwijken van De Bilt, gevolgd door de Uithof.
Uithof/Utrecht Science Park
Op de kaart van 1969 ziet de Uithof er maagdelijk uit, maar in werkelijkheid waren de eerste gebouwen van de Universiteit Utrecht al in gebruik. Vanaf 1960 functioneerde boerderij De Uithof als proefboerdij van de faculteit Diergeneeskunde. Decennialang stonden er alleen wat plompe betonnen gebouwen in de polder, nu is de bebouwing sterk verdicht met opvallende gebouwen, vooral langs de Heidelberglaan (met onder andere het prettig gestoorde Casa Confetti en de massieve Universiteitsbibliotheek).
Een van de jongste loten is het blauw-witgekleurde tegeltjesspektakel Johanna (vernoemd naar de oorspronkelijke Johannapolder), waar 655 studenten wonen. Dat is opmerkelijk: in het wetenschapspark wonen steeds meer studenten. De Johanna en boerderij De Uithof liggen net voorbij het eindpunt van de route; een rode lijn geeft aan hoe je ernaartoe loopt vanaf de Heidelberglaan.
Forten
In 1969 was er nog geen snelweg te bekennen; nu scheiden A27 en A28 de Uithof van de stad. Opmerkelijk: in 1969 lagen er geen forten, die waren toen nog militair geheim. Nu worden de forten van de voormalige Nieuwe Hollandse Waterlinie beschermd als cultuurmonumenten van een verdedigingslinie die nooit heeft gefunctioneerd. Het eerste, Fort Voordorp 5, staat niet op dit kaartfragment, wel de Botanische Tuinen, dat is het voormalige Fort Hoofddijk.
Strakke lijnen
Het verschil met het begin van de wandeling is enorm, toch is er overeenkomst, want het lijnenspel dat het landschap na de ontginning eeuwenlang domineerde is in de lay-out van de Uithof bewaard, en een glimp daarvan zie je als je na een groene jungle, ingeklemd tussen de oksel van de A27 en A28, uitkomt op een weiland dat het oude landschap weerspiegelt. Snel wordt het stedelijker, maar ook steeds zijn er doorzichten langs oude lijnen, die in de nieuwe assen hun plek hebben behouden. Andere voorbeelden zie je op de kaartfragmenten: de Hoofddijk en het Oxfordpad (richting Boerderij De Uithof).
Verbinding
Groeide er in het begin van de wandeling een gevarieerd bos op lange, smalle percelen, op het wetenschapspark ‘bloeien’ in het raster van de eeuwenoude verkaveling met z’n diagonale sloten en percelen gevarieerde ‘kennisdozen’ – met als mooiste verbinding tussen start en finish de bomen van kennis die zijn gegraveerd in de ramen van de Universiteitsbibliotheek.
Informatie
START Station Hollandsche Rading.
AFSTAND en OV 4,5 km tot Bushalte Mauritshoeve (lijn 58 naar station Bilthoven of Hollandsche Rading, niet op zondag).
12,5 km tot Bushalte Alfred Nobellaan aan de Blauwkapelseweg (100 meter voorbij knooppunt 14); lijn 77 gaat ongeveer vier keer per uur naar Utrechts CS.
14,5 km Bushalte KNMI in De Bilt; vele bussen naar Utrecht CS.
17,5 km tot Bus- en tramhalte Heidelberglaan; vele lijnen, waaronder de sneltram naar Utrecht CS.
HORECA Mauritshoeve in Maartensdijk (dinsdag gesloten), Utrecht Science Park (Uithof) (in het weekend is er veel gesloten; wel is supermarkt de Spar geopend).
ROUTEBESCHRIJVING
Vanaf station Hollandsche Rading onder de A27 door naar knooppunt 71 (ongeveer 150 meter). Ga hier LA en volg vanaf hier de blauwe pijlen op oranje ondergrond. Onderweg kom je langs de knooppunten 31, 32 en 33. Volg op 33 de blauwe pijl naar rechts. Je gaat dan in de richting van knooppunt 67 (5,5 km verderop)
De route gaat vervolgens via de volgende knooppunten:
67–66–62–63–16–15–13–14–46–45–54–56–in de richting van 68. Je bent op de Heidelberglaan; 200 meter verder ligt de bus- en tramhalte.
Op enkele plekken zijn routepaaltjes verdwenen of slecht zichtbaar. Daarom wat extra toelichting.
a Na camping Fazantenhof RA op kruising met Aanlegsteeg (volg de wit-rode markering van het Marskramerpad).
b Na het oversteken van de Maartendijkseweg ga je LA de Gezichtslaan in. Na 200 meter RA (bij bordje met nummers 248 en 266).
c Bij de drukke Utrechtseweg. Je moet er via het voetgangerslicht oversteken naar de Wilhelminalaan.
JOHANNA EN DE BOERDERIJ
Wil je zien waar de Uithof begon, ga dan op de Heidelberglaan naar rechts (in de richting van 68) via het Coimbrapad, Cambridgelaaan oversteken en het fietspad (Oxfordpad) zo’n 100 meter op. Rechts boerderij de Uithof, links de Johanna. Zie ook de rode lijn op de Uithofkaart van 2023.
VERVOLGROUTE Een vervolgroute, die start op de Heidelberglaan, gaat door Amelisweerd en Rhijnauwen langs de Kromme Rijn via Bunnik naar Zeist en doet onderweg de Stichtse Lustwarande aan in de landgoederen Wulperhorst en Blikkenburg, komt langs Slot Zeist en gaat dwars door De Breul. Deze route van 16 km eindigt op station Driebergen-Zeist.
GPS Een GPS bestand kun je binnenhalen op RouteYou. Klik dan linksonder op downloaden. En dan op GPX (of welk ander bestand je wilt). Je vindt het document in je downloadmap.
PRINT KAART EN ROUTEBESCHRIJVING
1 gedachte over “Hollandsche Rading – Uithof, wandelen langs strakke lijnen”