Hoe vreedzaam kan het zijn? Spiegelglad is het water op deze fraaie novemberdag, zonder een spoortje van wind, vol warmte van een zachte herfst. Dit is het riviertje de Gein, een oud veenriviertje dat al eeuwen door de weiden kronkelt. Samen met de Vecht vormt het bijna een cirkel onder Weesp. Die twee kronkelwateren spelen samen met het kaarsrechte Amsterdam-Rijnkanaal een hoofdrol in dit OV-fietsrondje vanuit Weesp.
Vestingstad Weesp
Noem een Waterlinie – Oude Hollandse, Nieuwe Hollandse of de Stelling van Amsterdam – en Weesp maakte er deel vanuit. Het stadje aan de Vecht moest, als onderdeel van de elkaar opvolgende linies, Amsterdam tegen de oprukkende vijand verdedigen. Tastbaar monument is het torenfort 1 aan de Ossenmarkt, gebouwd voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie, in 1892 opgenomen in de Stelling van Amsterdam. In deze fortenring rond de hoofdstad konden leger en bevolking zich terugtrekken tot met hulp van buitenaf de vijand kon worden verjaagd. Verderop in de route zijn Fort Uitermeer 4, Hinderdam 5 en Fort Nigtevecht 8 ook onderdeel van de Stelling, die sinds 1996 de status van wereldcultuurerfgoed heeft.
Weids land
In de route door de weilanden kruis je de spoorlijn 2 naar Almere en Lelystad, een ingreep van formaat in dit eeuwenoude landschap. De Flevolijn is in 1987 geopend, eerst alleen richting Amsterdam, zestien jaar later kwam er een ook een verbinding naar Utrecht (en Amersfoort). Relatief nieuw zijn de ontwikkelingen aan de oostkant, daar heeft het Naardermeer bufferruimte 3 gekregen door de omzetting van weilanden in moerassen en plassen.
Zwaanwijck
Loom slingert de Vecht door het weideland, en dan is daar ineens een heuse buitenplaats omgeven door een parkbos vol loofbomen: Zwaanwijck 6. Al in de 18e eeuw was er een voorganger, het huidige huis is rond 1900 in neorenaissance stijl aangelegd. Binnen is het verbouwd en opgedeeld in appartementen.
De twee kaarten laten zien dat de grote landschapslijnen in honderd jaar niet veel veranderd zijn: de groengekleurde weiden met hun sloten (zwart in 1921, blauw een eeuw later) domineren als een streepjesmozaïek het beeld, bochtige rivieren (linksboven de Gein, rechtsonder de Vecht) doorbreken de strakheid, terwijl het Merwedekanaal toen, en het Amsterdam-Rijnkanaal nu juist recht zijn. De verschillen zitten hem in de details: Fort Nigtevegt was militair geheim (je ziet in 1921 alleen de fortcontouren), nu is het samen met de Liniedijk helemaal herkenbaar; het Amsterdam-Rijnkanaal (de vaarsnelweg naar Duitsland) is de verbrede versie van het Merwedekanaal en Nigtevecht breidde uit met een nieuwe woonwijk. Sinds 2018 ligt de Liniebrug (middenonder) over het kanaal, voor fietsers en wandelaars; tegelijk is er een natuurverbinding aangelegd (met plasjes links en rechts in de aanloop naar de brug), waar dieren het brede water kunnen overzwemmen.
De Liniebrug
De nieuwe brug 7 betekent een betere verbinding met Amsterdam (voorbij de brug zie je de stad liggen met o.a. de Johan Cruyff Arena) en is tegelijk een ideale recreatieschakel. Het is een fantastisch bouwwerk, al slingerend komt ie tot grote hoogte, nodig om het drukke scheepvaartverkeer (het drukste kanaal ter wereld) niet te hinderen.
Voorbij de brug volgen Fort Nigtevecht 8 (Stelling van Amsterdam) en de Liniedijk (daarlangs konden troepen ongezien van Gein naar Vecht, en de dijk hield het water tegen als het voorland onder water werd gezet).
De Gein
Bijzonder is de route in de beslotenheid van de idyllische Gein, want zo druk en dichtbevolkt de omgeving is, zo kalm en onthaastend is het hier. Slingerend volgt het smalle weggetje het water langs de Broekzijdermolen 9 en het schattige Zondagsschooltje in Amsterdamse Schoolstijl. Dijken zijn hier nodig, want het reliëf is omgedraaid; door ontwatering zakte en verteerde het veen, en nu ligt het riviertje hoger dan het naastgelegen land.
Terug in Weesp
Vlak voor Weesp gaan Gein en Gaasp samen, steken het kanaal over en stromen verenigd via de sluizen naar de Vecht. Daar wringt de Linquenda zich door de smalle sluis. Weesp, niet alleen vestingstad, ook waterstad.
INFORMATIE
START EN FINISH OV-fietsen zijn te huur bij de rijwielstalling van station Weesp. Check voor vertrek of er fietsen klaar staan. Op ovfietsbeschikbaar.nl kun je dat live zien.
AFSTAND 23 km; inkorting via de Vecht (rechtstreeks van 45 naar 47; 21 km)
KNOOPPUNTEN Ga vanuit de rijwielstalling rechtdoor. Linksaf Herensingel, rechtsaf Stationsweg (langs het water) en LA ophaalbrug over, richting 45 – 48 – 47 – 46 – 42 – 74 – 83 – 26 – 27 (bruggetje over) – 65 – 43 – 44 – linksaf Herensingel (richting station) en rechtsaf naar station.
GPS Op Afstandmeten.nl is de route te vinden met de mogelijkheid een GPS-bestand te downloaden.
TWEELUIK Vanuit Weesp vertrekt een tweede OV-fietsrondje naar Muiderslot, Muiderberg, Naarden en Naardermeer. Zie Rond het Naardermeer. Beide rondjes sluiten op elkaar aan, samen: ongeveer 40 km.
HORECA Fort Uitermeer; in Weesp vele mogelijkheden; bijzonder, en aan de route: brouwerij, proeflokaal in voormalige kerk (Wispe Brouwerij).
AUTO EN FIETS Toeristisch overstappunt Weesp-Fort Uitermeer aan de ’s-Gravelandseweg bij Fort Uitermeer. Vanaf de P linksaf en richting knooppunt 46.
Hallo Wim
Eindelijk de fietstocht Vecht en Gein route gefietst. Super mooie route. Op tijd met mijn vriendin vertrokken vanuit Almere. Aangekomen in Weesp, onderweg bakkie gedaan, eerst nog naar kringloopwinkel. wij zijn er verzot op, en toen hoppeke beginnen aan route, tijd voor een boterhammetje zagen picknickbankje bij Fort Uitermeer. En wat een geweldige brug. Bij het zondags schooltje,wat leuk zeg, tijd voor weer een pauze voordat we aan terug tocht beginnen. Al met al 60 km gefietst. Dank voor mooi tocht namens mijn vriendin Carla en mijzelf Regien. Groetjes uit Almere
Hallo Wim
Ben altijd op zoek naar nieuwe fietsroutes via knooppunten en kwam deze tegen op google.
Heb al vaker met vriendin gefietst in deze omgeving maar de liniebrug trok mij aan en was ook nog onbekend. Net alles uitgeprint en gaan deze zeker fietsen zodra lekker weer is (kou deert ons niet)
Ook niet onbelangrijk alle informatie en bezienswaardigheden onderweg! TOP
Groet Regien